موسوی س غ, کرمی ا, ابراهیمی ا, طاهرزاده ا. A Comparative Study of the Concept of Wisdom in Islamic, Psychological, and Psychiatric Resources. RBS 2017; 15 (2) :261-268
URL:
http://rbs.mui.ac.ir/article-1-540-fa.html
موسوی سید غفور، کرمی احمد، ابراهیمی امراله، طاهرزاده اصغر. بررسی تطبیقی مفهوم عقل در منابع اسلامی، روانپزشکی و روانشناسی. تحقیقات علوم رفتاری. 1396; 15 (2) :261-268
URL: http://rbs.mui.ac.ir/article-1-540-fa.html
1- استاد، مرکز تحقیقات علوم رفتاری و گروه روان پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
2- روانپزشک، مرکز تحقیقات علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
3- دانشیار، مرکز تحقیقات علوم رفتاری و گروه روانپزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
4- استاد، گروه معارف اسلامی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده: (3613 مشاهده)
زمینه و هدف : عقل و دیگر کلمات معادل آن در علوم اسلامی، روانشناسی و روانپزشکی از اهمیت خاصی برخوردار است. علت این موضوع جایگاه و تأثیر عقل در وضعیت سلامت انسان میباشد. مطالعه حاضر به تبیین و بررسی تطبیقی این مفهوم در منابع مذکور پرداخت. مواد و روشها: در این مطالعه مروری، پس از یافتن تعریف عقل در فرهنگ لغات عربی، فارسی، انگلیسی و نیز در فرهنگ لغات قرآنی، مفهوم عقل از منظر فلاسفه، پیشوایان اسلامی و قرآن استخراج گردید. سپس با مراجعه به کتب مرجع روانپزشکی و روانشناسی دانشگاهی، مفاهیم مرتبط با عقل استخراج شد و به وسیله تطبیق این مفاهیم، ویژگیها، نقاط اشتراک و تفاوت آنها توصیف گردید. یافتهها: یافتههای مطالعه مفهوم عقل را در سه قسمت توصیف میکند؛ منابع اسلامی ضمن تفکیک عقل به نظری و عملی، عقل را به عنوان قدرت تشخیص انسان، عاملی برای بازداری از انحراف و فساد، اساس شخصیت انسان و ملاکی برای ارزیابی انسان در دنیای پس از مرگ توصیف کرد. در فرهنگ روانپزشکی، عاقل بودن به مفهوم داشتن بینش صحیح نسبت به خود و بیماری خود، قضاوت صحیح در شرایط مختلف و داشتن تفکری عاری از آسیبهای مختلف بود. در روانشناسی نیز عقل عبارت از توانایی فکر و عمل بر اساس دانشها و تجربهها، بینش صحیح نسبت به آنها است. نتیجهگیری: در هر سه منبع به سیر تدریجی برای تکامل عقل، عوامل و موانع مؤثر در آن و راههای برون رفت از آنها اشاراتی شده است، اما در منابع اسلامی مفهوم دنیای پس از مرگ به عنوان یک موضوع اساسی و مهم، دارای ابعاد و رویکرد متمایزی میباشد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1398/11/19 | پذیرش: 1396/4/24 | انتشار: 1396/4/24