Kermani N, Farahbakhsh K, Zare Bahramabadi M, Kalantar Hormoz A, Zamanpour E. Designing a Parent Training Program for Enhancing Parent-Child Relationships Based on Mentalization Theory, and Examination of Its Effectiveness on Parental Reflective Functioning, Emotional Regulation, and Parenting Stress. RBS 2025; 23 (2) :233-245
URL:
http://rbs.mui.ac.ir/article-1-1957-fa.html
کرمانی نرگس، فرحبخش کیومرث، زارع بهرام آبادی مهدی، کلانتر هرمز آتوسا، زمان پور عنایت اله. تدوین بسته آموزشی تقویت رابطه والد-کودک بر مبنای نظریه ذهنی سازی و سنجش اثر بخشی آن بر ظرفیت تاملی والدین، تنظیم هیجانی والدین و همچنین استرس فرزندپروری. تحقیقات علوم رفتاری. 1404; 23 (2) :233-245
URL: http://rbs.mui.ac.ir/article-1-1957-fa.html
1- دانشجوی دکتری مشاوره،گروه مشاوره دانشگاه علامه طباطبایی.
2- دانشیار دانشکده روانشناسی و مشاوره، دانشگاه علامه طباطبایی. ، farahbakhsh@atu.ac.ir
3- دانشیار گروه مشاوره دانشکده روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی.
4- استادیار گروه سنجش دانشکده روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی.
چکیده: (967 مشاهده)
زمینه و هدف: آموزش فرزندپروری نقش کلیدی در ارتقای آگاهی، مهارتهای والدین و کودکان و در نهایت سلامت روان فردی و اجتماعی ایفا میکند. پژوهش حاضر با هدف طراحی و ارزیابی اثربخشی یک بسته آموزشی مبتنی بر رویکرد والدگری تأملی (ذهنیسازی) صورت گرفته است؛ رویکردی که با تکیه بر ویژگیهای مادران موفق و نظریه ذهنیسازی، به بهبود ابعاد کلیدی رابطه والد–کودک میپردازد. این بسته آموزشی هشتجلسهای بهصورت آنلاین برگزار شد و تمرکز آن بر ارتقای ظرفیت تأملی والدین، بهبود مهارتهای تنظیم هیجانی، و کاهش استرس والدگری بود.
مواد و روشها: طرح پژوهش از نوع نیمهآزمایشی با گروه کنترل (لیست انتظار) بود. گروه آزمایش شامل 13 مادر بود که طی هشت جلسه هفتگی در مداخله شرکت کردند و 14 مادر دیگر در گروه کنترل قرار گرفتند. هر دو گروه در دو مرحله پیشآزمون و پسآزمون مورد ارزیابی قرار گرفتند. شرکتکنندگان از میان مادران دارای کودکان 5 تا 12 سال که به مرکز مشاوره مهرروان در تهران مراجعه کرده بودند و با مشکلات رفتاری و هیجانی کودک خود مواجه بودند، انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه ظرفیت تأملی والدین، چکلیست تنظیم هیجانی والدین، و نسخه کوتاه شاخص استرس فرزندپروری بود.
یافتهها: تحلیل دادهها با استفاده از تحلیل کواریانس نشان داد که بسته آموزشی مبتنی بر ذهنیسازی منجر به بهبود معنادار ظرفیت ذهنیسازی در رابطه والد–کودک و مهارتهای تنظیم هیجانی مادران در گروه آزمایش شده است. با این حال، کاهش استرس فرزندپروری به مداخلههای چندبعدی یا مکمل نیاز دارد.
نتیجه گیری: نتایج این پژوهش گامی مؤثر در جهت توسعه مداخلات مبتنی بر ذهنیسازی در حوزه فرزندپروری و انطباق آن با بافت فرهنگی ایران محسوب میشود، و میتواند به غنای ادبیات نظری و کاربردی این حوزه کمک کند
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1404/3/11 | پذیرش: 1404/5/16 | انتشار: 1404/6/10