سهیل ابوسعیدی جیرفتی، تورج هاشمی نصرت آباد، مریم طالب لو، فاطمه نعمتی سوگلی تپه، دوره ۲۲، شماره ۲ - ( ۶-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف: شرم یکی از هیجانات انسانی است که با بسیاری از اختلالات روانی ارتباط دارد. بااین‌حال ابزار معتبری در این زمینه به زبان فارسی وجود ندارد که شرم درونی و بیرونی را هم‌زمان موردسنجش قرار دهد. هدف از پژوهش حاضر بررسی ساختار عاملی و ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه شرم درونی و بیرونی در دانشجویان بود. مواد و روش‌ها: طرح پژوهش توصیفی- همبستگی و به‌طور دقیق‌تر اعتباریابی آزمون بود. جامعۀ آماری پژوهش را دانشجویان دانشگاه تبریز در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ تشکیل دادند. با در نظر گرفتن تعداد متغیرها ۳۴۰ نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. گردآوری داده‌ها با استفاده از پرسشنامه شرم درونی و بیرونی فریرا و همکاران (۲۰۲۰) (EISS) صورت گرفت. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با بررسی همسانی درونی، روایی عاملی تأییدی، سازه، همگرا و همبستگی نمره هر گویه با سایر گویه‌ها انجام شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS نسخه ۲۶ و Amos نسخه ۲۲ مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مقیاسحاضر دارای ساختاری دوعاملی بوده و از روایی تأییدی مناسبی برخوردار است. ضرایب آلفای کرونباخ برای شرم درونی ۷۱/۰، شرم بیرونی ۷۸/۰ و مقیاس کل۸۵/۰ به دست آمد. همچنین میانگین واریانس استخراج‌شده (AVE) برای عامل‌های مقیاس و شاخص روایی ترکیبی(CR) نشان داد، پرسشنامه حاضر از روایی سازه و همگرای قابل قبولی برخوردار است. نتیجه‌گیری: به‌طورکلی پرسشنامه ۸ گویه‌ای شرم درونی و بیرونی برازش قابل قبولی با داده‌ها دارد و شاخص‌های نیکویی برازش آن را تائید می‌کند. ازاین‌رو می‌توان از آن به‌عنوان یک ابزار معتبر برای ارزیابی شرم درونی و بیرونی در دانشجویان استفاده کرد.
