زمینه و هدف:مطالعات نشان داده که با در نظر گرفتن زمینه و وظایف رشدی میتوان تصویری کامل از عملکرد روانی اجتماعی افراد در سنین مختلف ترسیم نمود. با توجه به فقدان ابزاری معتبر برای سنجش سازه تکالیف تحولی در جامعه ایرانی، این مطالعه با هدف ساخت و تعیین ویژگیهای روانسنجی مقیاس تکالیف تحولی انجام شد. مواد و روشها:این پژوهش از نوع روانسنجی میباشد و نمونه آماری شامل ۸۴۰ دانشجویان مقاطع تحصیلی مختلف ۹۹-۱۳۹۸ دانشگاههای شهر تهران بود که با روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند و مقیاس محقق ساخته تکالیف تحولی، مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف و سیاهه عواطف مثبت و منفی را تکمیل کردند. دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS۲۴، لیزرل نسخه ۸/۸ و نرمافزار جسپ ۰.۱۶.۴.۰ مورد تحلیل قرار گرفتند. یافتهها:نتایج تحلیل عاملی اکتشافی وجود ۵ عامل را نشان داد که در مجموع ۴۴۲/۶۵ درصد از واریانس کل ابزار را تبیین کرد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی، نتایج تحلیل عاملی اکتشافی را تائید کرد. ضریب پایایی کلی ابزار با دو روش آلفای کرونباخ و ضریب مکدونالد ۸۵/۰ به دست آمد. همچنین بین مؤلفههای این مقیاس با مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف و عامل عاطفه مثبت همبستگی مثبت معنادار و با عامل عاطفه منفی همبستگی منفی معنادار وجود داشت. نتیجهگیری:مفهوم فرایند تحولی انسان بهصورت مرحلهای پیش میرود و هر مرحله نشاندهنده یک دوره یادگیری حساس است که در آن مرحله فرد نیاز دارد که چندین تکلیف تحولی مربوط به آن دوره را انجام دهد نتایج مطالعه نشان داد که مقیاس محقق ساخته تکالیف تحولی دارای ویژگیهای روانسنجی مناسبی است و میتوان از آن برای اندازهگیری تکالیف تحولی استفاده کرد.
سهیل ابوسعیدی جیرفتی، تورج هاشمی نصرت آباد، مریم طالب لو، فاطمه نعمتی سوگلی تپه، دوره ۲۲، شماره ۲ - ( ۶-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف: شرم یکی از هیجانات انسانی است که با بسیاری از اختلالات روانی ارتباط دارد. بااینحال ابزار معتبری در این زمینه به زبان فارسی وجود ندارد که شرم درونی و بیرونی را همزمان موردسنجش قرار دهد. هدف از پژوهش حاضر بررسی ساختار عاملی و ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه شرم درونی و بیرونی در دانشجویان بود. مواد و روشها: طرح پژوهش توصیفی- همبستگی و بهطور دقیقتر اعتباریابی آزمون بود. جامعۀ آماری پژوهش را دانشجویان دانشگاه تبریز در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ تشکیل دادند. با در نظر گرفتن تعداد متغیرها ۳۴۰ نفر به روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چندمرحلهای انتخاب شدند. گردآوری دادهها با استفاده از پرسشنامه شرم درونی و بیرونی فریرا و همکاران (۲۰۲۰) (EISS) صورت گرفت. جهت تجزیهوتحلیل دادهها با بررسی همسانی درونی، روایی عاملی تأییدی، سازه، همگرا و همبستگی نمره هر گویه با سایر گویهها انجام شد. دادهها با استفاده از نرمافزارهای SPSS نسخه ۲۶ و Amos نسخه ۲۲ مورد تحلیل قرار گرفتند. یافتهها: نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مقیاسحاضر دارای ساختاری دوعاملی بوده و از روایی تأییدی مناسبی برخوردار است. ضرایب آلفای کرونباخ برای شرم درونی ۷۱/۰، شرم بیرونی ۷۸/۰ و مقیاس کل۸۵/۰ به دست آمد. همچنین میانگین واریانس استخراجشده (AVE) برای عاملهای مقیاس و شاخص روایی ترکیبی(CR) نشان داد، پرسشنامه حاضر از روایی سازه و همگرای قابل قبولی برخوردار است. نتیجهگیری: بهطورکلی پرسشنامه ۸ گویهای شرم درونی و بیرونی برازش قابل قبولی با دادهها دارد و شاخصهای نیکویی برازش آن را تائید میکند. ازاینرو میتوان از آن بهعنوان یک ابزار معتبر برای ارزیابی شرم درونی و بیرونی در دانشجویان استفاده کرد.