Abdollahi M H, Bashardost Tajali F, Sharifi N. Comparing the Effectiveness of Cognitive-Behavioral Therapy and Metacognitive Therapy on Anger Indicators in Patients with Anxiety Disorders. RBS 2023; 21 (2) :361-376
URL:
http://rbs.mui.ac.ir/article-1-1485-fa.html
عبداللهی محمدهادی، بشردوست تجلی فریبا، شریفی نسترن. مقایسه اثربخشی درمان شناختی-رفتاری و درمان فراشناختی بر شاخصهای خشم در مبتلایان به اختلالات اضطرابی. تحقیقات علوم رفتاری. 1402; 21 (2) :361-376
URL: http://rbs.mui.ac.ir/article-1-1485-fa.html
1- دانشجوی دکتری روانشناسی، گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.
2- استادیار، گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران. ، fariba_66@yahoo.com
3- استادیار، گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.
چکیده: (701 مشاهده)
زمینه و هدف: یکی از هیجانات شایع در مبتلایان به اختلالات خلقی و اضطرابی، نشانگان خشم است. نگرانی اصلی در مورد مبتلایان به اختلالات اضطرابی که عملکردشان در کُنشهای مختلف مختل است، خشم خودآزارگرانه و بعضاً خودکشی است. این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی درمان شناختی-رفتاری و درمان فراشناختی بر شاخصهای خشم در مبتلایان به اختلالات اضطرابی انجام شد.
مواد و روشها: پژوهش نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری سهماهه بود. تمامی مبتلایان به اختلالات اضطرابی مراجعهکننده به مراکز تخصصی روانشناختی در سطح شهر تهران در سال 1401 جمعیت آماری پژوهش را تشکیل دادند. با روش نمونهگیری هدفمند تعداد 45 نفر انتخاب و به شیوه انتصاب تصادفی در سه گروه مساوی 15 نفری جایگزین شدند. به ترتیب درمان شناختی-رفتاری (لیهی و همکاران، 2009) و درمان فراشناختی (ولز و فیشر، 2015) طی 10 جلسه، بهصورت 1 جلسه در هفته و هر جلسه به مدت 1 ساعت در آزمودنیهای گروههای آزمایش اعمال شد، اما گروه کنترل مداخله درمانی دریافت نکرد. گردآوری اطلاعات علاوه بر چکلیست اطلاعات دموگرافیک-فرم محقق ساخته با پرسشنامه پرخاشگری حالت- صفت (اشپیلبرگر، 1972) انجام شد. تحلیل دادهها با روشهای آمار توصیفی، آنالیز واریانس مختلط و آزمون تعقیبی بنفرونی با نرمافزار آماری SPSS شماره 26 انجام شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که هر دو روش درمان شناختی-رفتاری و درمان فراشناختی در کاهش نشانههای خشم حالت، خشم صفت و بروز خشم و افزایش نشانههای کنترل خشم در پایان درمان و بعد از پیگیری سهماهه مؤثر واقع شدند. نتایج پیگیری سهماهه مداخلات نیز نشاندهنده ثبات درمان بود. همچنین، نتایج آزمون تعقیبی بنفرونی نشان داد که درمان شناختی-رفتاری بر بهبود نمرات شاخصهای خشم در مبتلایان به اختلالات اضطرابی نسبت به درمان فراشناختی اثربخشتر عمل کرده است (05/0>P).
نتیجهگیری: براین اساس میتوان بیان کرد که هر دو روش شناختی-رفتاری و فراشناختی بر بهبود شاخصهای خشم در مبتلایان به اختلالات اضطرابی سودمند هستند. همچنین، وجود جلسه فعالسازی رفتاری میتواند علت برتری درمان شناختی-رفتاری باشد.
تازههای تحقیق
نسترن شریفی: Google Scholar, Pubmed
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1402/1/20 | پذیرش: 1402/6/19 | انتشار: 1402/4/10