افسانه سرتیپ زاده، مهناز علی اکبری، سیده راضیه طبائیان، دوره ۱۴، شماره ۱ - ( ۸-۱۳۹۵ )
چکیده
زمینه و هدف: در سال‌های اخیر، منابع استرس‌زا و محیط‌های نامساعد، رو به افزایش است. از سوی دیگر، جمعیت سالمندان در جهان رو به افزایش می‌باشد. هدف از انجام مطالعه حاضر، بررسی تأثیر معنویت درمانی بر تابآوری سالمندان مقیم خانه سالمندان بود. مواد و روش‌ها: این مطالعه نیمه‌آزمایشی و با طرح پیشآزمون، پس‌آزمون و پیگیری با گروه شاهد انجام شد. جامعه آماری را در این پژوهش کلیه سالمندان مقیم خانه سالمندان صادقیه اصفهان تشکیل داد. از بین سالمندانی که در مقیاس تابآوری نمره زیر ۵۰ کسب نمودند، ۲۰ نفر به صورت تصادفی در دو گروه ۱۰ نفری آزمایشی و شاهد قرار گرفتند. گروه آزمایشی، مداخله مبتنی بر رویکرد معنویت درمانی را طی ۸ جلسه که توسط محقق ارایه گردید، دریافت نمودند. سپس، پرسشنامه تابآوری (Connor-Davidson، که در ایران ضریب Cronbach’s alpha آن ۸۷/۰ و پایایی به روش بازآزمایی ۷۳/۰ به دست آمده است)، در مراحل پس‌آزمون و پیگیری توسط نمونه مورد پژوهش، تکمیل گردید. تجزیه و تحلیل دادهها با نرم‌افزار SPSS و به روش تحلیل واریانس اندازهگیریهای مکرر انجام شد. یافته‌ها : معنویت درمانی به شیوه گروهی باعث اختلاف بارز در میانگین نمرات گروه آزمایش در مراحل پس‌آزمون و پیگیری نسبت به مرحله پیشآزمون گردید. در مراحل پس‌آزمون و پیگیری، به صورت معنیداری در افزایش تابآوری سالمندان مؤثر بوده است (۰۰۱/۰ < P). نتیجه‌گیری: معنویت درمانی روش مناسبی جهت افزایش تابآوری در سالمندان می‌باشد. آنان با شرکت در جلسات گروهی معنویت درمانی و تبادل افکار و عقاید، این توانایی و آگاهی را کسب می‌کنند که زندگی همواره دارای معنی است و می‌توان در هر پیشامدی معنی و هدفی یافت. با توجه به تناسب معنویت درمانی با بافت فرهنگی و مذهبی ایران، پیشنهاد می‌گردد که در گروههای سنی دیگر و همچنین، مقایسه آن با روش‌های معنی درمانی و شناخت درمانی جهت افزایش تابآوری مورد بررسی قرار گیرد.
محمد خدایاری فرد، احمد منصوری، محمد علی بشارت، مسعود غلامعلی لواسانی، دوره ۱۵، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۹۶ )
چکیده
اختلال اضطراب فراگیر، اختلال فراگیری است که از طریق اضطراب بیش از حد و نگرانی کنترل‌ناپذیر مشخص می‌شود و مکانیسم‌ها و عوامل خطرساز متعددی در ایجاد و تداوم آن دخیل می‌باشد. از این‌رو، پژوهش حاضر با هدف مرور رابطه بین دینداری و معنویت‌گرایی با اختلال اضطراب فراگیر و همچنین، درمان‌های یکپارچه شده دینی و معنوی این اختلال انجام گرفت. بررسی پیشینه پژوهش نشان داد که بین دینداری و مقابله‌های دینی با اختلال اضطراب فراگیر رابطه معنیداری وجود داشت. همچنین، دینداری و معنویت‌گرایی به گونه موفقیت‌آمیزی با درمان‌های اختلال اضطراب فراگیر یکپارچه شده است. علاوه بر این، درمان‌های یکپارچه شده دینی و معنوی تأثیر معنیداری بر نشانه‌های این اختلال دارد. نتایج پژوهش حاضر بیانگر اهمیت ترکیب عوامل دینی و معنوی در سایر رویکردهای درمانی اختلال اضطراب فراگیر است.
هانیه بلوچی، مریم بزرگ‌منش، آزیتا امیرفخرایی، طیبه شفاعت، دوره ۱۵، شماره ۴ - ( ۵-۱۳۹۶ )
چکیده
زمینه و هدف : سلامت روان، از جمله عوامل مهم در زندگی انسان می‌باشد که جهت بهبود بیمار‌ی‌های جسمی نیز اهمیت دارد. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطه‌ای تابآوری در رابطه بین سلامت معنوی و معنای زندگی با سلامت روان بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ بود. مواد و روش‌ها: نمونه‌های این مطالعه، ۱۲۰ بیمار مبتلا به سرطان روده بزرگ در مراحل ۲ و ۳ بودند که از طریق نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده جهت جمع‌آوری دادهها شامل مقیاس معنا در زندگی (Meaning in Life Scale یا MiLS)، مقیاس سلامت معنوی Paloutzian و Ellison (Spiritual Well-Being Scale یا SWBS)، مقیاستاب‌آوری Connor-Davidson (Connor-Davidson Resilience Scale یا CD-RISC) و پرسشنامه ۲۵-Symptom Checklist (۲۵-SCL) بود. یافته‌ها: ارتباط مثبت و معنیداری بین معنای زندگی، سلامت معنوی و تابآوری با سلامت روان وجود داشت. شاخص‌های معنای زندگی و سلامت معنوی نمی‌توانند پیش‌بینی کننده معنیداری سلامت روان باشند. تابآوری پیش‌بینی کننده مثبت و معنیدار سلامت روان بود. دیدگاه، ارزش‌ها و اهداف از مؤلفه معنیداری زندگی، می‌توانند منجر به افزایش تابآوری و در نتیجه، افزایش سلامت روان شوند. همچنین، بین متغیرهای معنای زندگی، سلامت معنوی و تابآوری با سلامت روانی بیماران رابطه معنی‌دری مشاهده شد. نتیجه‌گیری: دیدگاه، ارزش‌ها و اهداف از مؤلفه معنیداری زندگی، می‌توانند به واسطه افزایش تابآوری، باعث کاهش اختلالات روانی یا افزایش سلامت روان بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ شوند.
افسانه سرتیپ زاده، محسن گل‌پرور، اصغر آقایی، دوره ۱۷، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۹۸ )
چکیده
زمینه و هدف:تعداد و تنوع استرس‌هایی که افراد در دوران سالمندی با آن روبرو می‌شوند، توجه به مقوله سلامت روان و به‌خصوص سرمایه عاطفی را در دوره سالمندی به یک ضرورت تبدیل کرده است. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی درمان وجودگرایی معنویت محور و معنویت درمانی اسلامی بر سرمایه عاطفی در زنان سالمند انجام شد.
مواد و روش‌ها: این مطالعه از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با پیگیری دوماهه بود. نمونه پژوهش شامل ۳۶ نفر از زنان سالمند تحت پوشش مراکز خدمات جامع سلامت شهر اصفهان بود که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل (هر گروه ۱۲ نفر) گمارده شدند. گروههای آزمایش تحت درمان وجودگرایی معنویت محور و معنویت درمانی اسلامی قرار گرفتند. از پرسشنامه سرمایه عاطفی به‌عنوان ابزار پژوهش استفاده شد. دادهها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS نسخه ۲۴ و آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که درمان وجودگرایی معنویت محور و معنویت درمانی اسلامی بر افزایش سرمایه عاطفی تأثیر معنادار داشته است.
نتیجه‌گیری: درمان وجودگرایی معنویت محور دو روش درمانی مناسب جهت افزایش سرمایه عاطفی زنان سالمند هستند. آن‌ها با شرکت در جلسات گروهی این دو درمان این آگاهی را کسب می‌کنند که می‌توان در هر پیشامدی معنی و هدفی یافت.
افشین طیبی، حسن احدی، سعید ملیح الذاکرینی، امین رفیع‌پور، ادیس کراسکیان موجمباری، دوره ۱۷، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۹۸ )
چکیده
زمینه و هدف:ابتلا به ایدز معضل پزشکی و اجتماعی است که متأسفانه با فراوانی بالایی در ایران همراه است. توجه به درمان‌های روان‌شناختی در کنار دارودرمانی جزو ضرورت‌های پرداختن به درمان‌های این بیماری است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی معنویت درمانی بر افزایش سلول CD۴ و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به ایدز بود.
مواد و روش‌ها: این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و ازنظر ماهیت یک پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیشآزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه افراد مبتلا به ایدز مراجعه‌کننده به مراکز بهداشت شهریار در سال ۱۳۹۷ بود. از میان مراجعه‌کنندگان به مراکز بهداشت شهریار ۳۰ نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه جایگزین شدند.شرکت‌کنندگان با استفاده از پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی و آزمایش خون برای بررسی سلول CD۴ مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس شرکت‌کنندگان در گروه آزمایش ۸ جلسه ۹۰ دقیقه‌ای تحت آموزش معنویت درمانی قرار گرفتند، اما گروه کنترل هیچ آموزشی را دریافت نکرد. دادهها در نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۳ تجزیه تحلیل شدند. به‌منظور بررسی داده‌های پژوهش از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که معنویت درمانی بر افزایش سلول CD۴ بیماران مبتلا به ایدز تأثیر معنیداری داشته ولی بر افزایش کیفیت زندگی این بیماران تأثیر معنیداری نداشته است.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این پژوهش می‌توان گفت آموزش معنویت درمانی بر افزایش سلول CD۴ بیماران مبتلا به ایدز اثربخش بوده است، اما معنویت درمانی بر بهبود کیفیت زندگی آن‌ها اثربخش نبوده است.
زمینه و هدف:مقایسه رویکردهای مختلف در جهت اثربخشی بیشتر موردعلاقه بسیاری از محققان می‌باشد؛ در این راستا هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و معنویت درمانی بر تابآوری زنان مطلقه بود. مواد و روش‌ها:روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون، پس‌آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش همه زنان مطلقه تحت پوشش بهزیستی شهر تهران در سال ۱۳۹۹ بودند که از میان آن‌ها ۴۵ نفر داوطلب واجد شرایط وارد مطالعه شدند که با همگنسازی سن در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه قرار گرفتند. در پژوهش حاضر جهت توصیف و تحلیل دادهها از تحلیل واریانس با اندازهگیریهای مکرر، آزمون تعقیبی بنفرونی و نرم‌افزارSPSS و سطح معناداری ۰۵/۰ استفاده شد. یافته‌ها:نتایج پژوهش حاضر نشان داد که در پس‌آزمون و پیگیری، میانگین نمرات تابآوری در گروههای آزمایش نسبت به کنترل به‌طور معنیدار و با تفاوت بیشتر افزایش پیداکرده است (۰۵/۰>p). به‌عبارت‌دیگر درمان شناختی مبتنی بر ذهنآگاهی و معنویت درمانی بر نمرات تابآوری اثربخش بودهاند (۰۵/۰>p). همچنین تأثیر روش درمان شناختی مبتنی بر ذهنآگاهی در مرحله پس‌آزمون از درمان معنویت درمانی بر افزایش تابآوری مؤثرتر بوده است. در گروه درمان شناختی مبتنی بر ذهنآگاهی، معنویت درمانی نمرات پس‌آزمون و پیگیری تابآوری نسبت به پیشآزمون افزایش پیداکرده است و بین میانگین پس‌آزمون و پیگیری در هر دو گروه تفاوت معناداری مشاهده نشد. همچنین در گروه کنترل بین میانگین نمرات پیشآزمون، پس‌آزمون و پیگیری تابآوری تفاوت معنیداری وجود ندارد ۰۵/۰<P). نتیجه‌گیری:به نظر میرسد درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی و معنویت درمانی هر دو برای زنان مطلقه موجب بهبود تابآوری، در این افراد و کاهش پیامدهای فردی و اجتماعی ناشی از طلاق شود.
