امیر محمد جلالیان، قاسم آهی، دوره ۱۷، شماره ۱ - ( ۵-۱۳۹۸ )
چکیده
زمینه و هدف: ترس از هیجانهای منفی نقش مهمی در تنظیم هیجان ناسازگار دارد و زمانی که چنین هیجانهایی تجربه میشوند افراد ممکن است درگیر اجتناب از هیجان شوند. بر این اساس مطالعه حاضر باهدف بررسی نقش سرگردانی ذهنی (Mind wandering) و سفر ذهنی در زمان (Mental time travel) در پیشبینی ترس از شادی (Fear of happiness) انجام شد. مواد و روشها: این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری آن شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شهر بیرجند در سال تحصیلی ۹۷-۱۳۹۶ بود. تعداد اعضای نمونه ۵۰۰ نفر در نظر گرفته شد. برای انتخاب نمونه روش نمونهگیری خوشهای بکار رفت. جمعآوری دادهها با استفاده از مقیاس ترس از شادی (Fear of Happiness Scale یا FHS)، پرسشنامه سرگردانی ذهنی (Mind-Wandering Questionnaire یا MWQ) و مقیاس سفر ذهنی در زمان (Mental Time Travel Scale یا MTTS) انجام شد. برای بررسی فرضیههای پژوهش از تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافتهها: یافتهها نشان داد که بین سرگردانی ذهنی و ترس از شادی همبستگی مثبت و معنیدار وجود دارد. همچنین، بین سفر ذهنی در زمان (گذشته و آینده) و ترس از شادی رابطه منفی و معنیدار وجود دارد (۰۱/۰p < ). ترس از شادی از طریق سرگردانی ذهنی، سفر ذهنی در زمان گذشته و سفر ذهنی در آینده پیشبینی میشود. بهعلاوه، سه مدل رویهم ۱۹ درصد واریانس ترس از شادی را تبیین میکنند. نتیجهگیری: نتایج پژوهش حاضر نشاندهنده نقش سرگردانی ذهنی و سفر ذهنی در زمان (گذشته و آینده) در پیشبینی ترس از شادی است؛ بنابراین در نظر گرفتن نقش این متغیرهای پیشبین توسط متخصصان، درمانگران و برنامه ریزان به هنگام کار با دانشجویان و بهطور خاص در مراکز مشاورهای و درمانی ضروری به نظر میرسد.
میترا تعویقی، جواد خلعتبری، شهره قربان شیرودی، محمدعلی رحمانی، دوره ۱۷، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۹۸ )
چکیده
زمینه و هدف:سرگردانی ذهن و انحراف از توجه روی کار در زمان حال در بین نوجوانان شایع است و دارای عواقب منفی میباشد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه درمان فراشناخت و تکنیکهای آن (آموزش توجه، تمرکز مجدد توجه بر موقعیت) و درمان پذیرش و تعهد بر سرگردانی ذهن نوجوانان انجام گرفت. مواد و روشها: روش پژوهش نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون و پیگیری و جامعه آماری ۲۰۸۳۷ نوجوان دختر در مدارس متوسطه دوم شهر کرج در سال تحصیلی ۱۳۹۷-۱۳۹۶ بودند. با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چندمرحلهای ۷۵ نفر که بر اساس ابزار اندازهگیری سرگردانی ذهنی دارای کمترین نمره در سرگردانی ذهن بودند، انتخابشده و بر اساس ملاکهای پژوهش، بهطور تصادفی در پنج گروه قرار گرفتند. درمانهای فراشناخت، تکنیک آموزش توجه، تمرکز مجدد توجه بر موقعیت و پذیرش و تعهد، طی ۱۰ جلسه ۹۰ دقیقهای، هفتهای یکبار در مورد گروههای آزمایش اجرا شد. دادهها با آزمون تحلیل واریانس آمیخته یا مختلط توسط نرمافزار آماری SPSS-۲۳ بررسی شد. یافتهها:نتایج تحلیل واریانس آمیخته نشان داد که هر چهار درمان بر کاهش میزان سرگردانی ذهن نوجوان مؤثر است و اثربخشی درمان فراشناخت بیشتر از درمانهای دیگر بود (۰۱/۰>p). این اثربخشی در مرحله پیگیری ۳ ماهه نیز پایدار بود. نتیجهگیری: درمان فراشناختی، نوجوان را قادرمی سازد که با سرگردانی ذهن خود به شیوهای متفاوت ارتباط برقرار کند بهطوریکه توانایی جدا کردن خود از سرگردانی ذهن را داشته باشد.