علی طالعی، معصومه اسمعیلی، محمدرضا فلسفی نژاد، سمیه کاظمیان، احمد برجعلی، دوره ۱۷، شماره ۱ - ( ۵-۱۳۹۸ )
چکیده
زمینه و هدف: گسترده شدن اینترنت و ایجاد شبکه‌های اجتماعی در بستر آن منجر به شکل‌گیری گروههای مختلف مجازی شده است. ارتباط با جنس متفاوت (Relationship with different sex) یکی از پدیده‌هایی است که از طریق فضای مجازی بسیار رایج شده به‌گونه‌ای که به دوران نوجوانی نیز تسری یافته است. هدف پژوهش حاضر آسیب‌شناسی ارتباط نوجوانان با جنس متفاوت در شبکه‌های اجتماعی مجازی (Virtual social networks) بود تا درک عمیق‌تری از آن حاصل شود. مواد و روش‌ها: روش پژوهش حاضر کیفی و از نوع پدیدارشناسی توصیفی بود. جمع‌آوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته و به روش کولایزی (Colaizzi's method) صورت گرفت. نمونه پژوهش شامل ۱۱ دانش‌آموز پسر ۱۴ تا ۱۶ ساله یکی از مدارس متوسطه منطقه ۱۸ تهران بود که به روش نمونه‌گیری هدفمند و بر اساس ملاک‌های شرکت در پژوهش انتخاب شدند. یافته‌ها: تحلیل مصاحبه‌ها منجر به شناسایی سه مفهوم اصلی تجربه ارتباط با جنس متفاوت، فساد جنسی، پیامدهای آسیب‌زا و ۱۱ مقوله انگیزه ارتباط، الگوگیری ارتباط با جنس متفاوت، تنوع روابط، رقابت برای تصاحب کردن، تقویت رابطه، ارتباط جنسی، ترویج فساد جنسی، آسیب‌های جنسی، اجتماعی، فردی و ۷۳ خرده مقوله شد. نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان داد شبکه‌های اجتماعی مجازی سبب تسهیل هر چه بیشتر ارتباط نوجوانان با جنس متفاوت و تقویت این روابط شده و زمینه را برای ارتباط آن‌ها در دنیای واقعی و پیامدهای آسیب‌زای آن فراهم می‌کند.
عارفه عرفان، سیما قزلباش، مهناز کاظمیان، احمدعلی نوربالا، دوره ۱۷، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۹۸ )
چکیده
زمینه و هدف:این پژوهش باهدف بررسیاثربخشی طرحواره درمانی هیجانی بر تکانشگری و علائم خلقی زنان مبتلابه اختلال دوقطبی نوع یک و دو اجرا شد.
مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر مطالعه‌ای نیمه تجربی با طرح پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری با گروه کنترل بود که بر روی ۳۰ بیمار مبتلابه اختلال دوقطبی مراجعه‌کننده به بیمارستان فارابی شهر اصفهان در سال ۱۳۹۵ انجام شد. نمونه‌ها با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار داده شدند (هر گروه ۱۵ نفر). آزمودنی‌ها در سه مرحله پیشآزمون، پسآزمون و سه ماه بعد به پرسشنامه‌های تکانشگری بارت، همیلتون و مقیاس مانیای یانگ پاسخ دادند. گروه آزمایش طی ۱۴ جلسه ۹۰ دقیقه‌ای علاوه بر دارودرمانی، طرحواره درمانی هیجانی به شیوه گروهی را دریافت نمودند درحالی‌که گروه کنترل هیچ درمان شناختی دریافت نکردند. دادهها با استفاده روش‌های آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس چند متغیره و با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS نسخه ۱۶ تجزیهوتحلیل شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که طرحواره درمانی هیجانی بر ابعاد تکانشگری و علائم خلقی افسردگی و مانیا در بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی تأثیر آماری معناداری داشت (۰۵/۰p≤) و این اثربخشی در پیگیری سه ماه بعد نیز همچنان پایداری خود را در گروه مداخله حفظ کرد.
نتیجه‌گیری: به‌کارگیری طرحواره درمانی هیجانی در کنار دارودرمانی می‌تواند مداخله‌ای مؤثر برای درمان علائم خلقی و تکانشگری بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی باشد.
زمینه و هدف:مدل‌های مختلف آموزش روانی خانواده ازجمله مدل موس و تسو برای خانواده‌های دارای یک عضو دیرآموز می‌تواند اثر چشم‌گیری داشته باشد. در این پژوهش اثربخشی برنامه توانبخشی خانواده در ارتقای بهزیستی روانشناختی مادران کودکان دیرآموز موردبررسی قرارگرفته است. مواد و روش‌ها:این پژوهش از نوع نیمه آموزشی با پیشآزمون و پسآزمون و گروه کنترل بود. نمونه پژوهش حاضر شامل ۳۰ نفر از مادران کودکان دیرآموز بود که ۱۵ نفر آن‌ها در گروه آزمایش و ۱۵ نفر دیگر در گروه کنترل قرار گرفتند. برنامه توانبخشی خانواده طبق مدل موس و تسو در ۸ جلسه یک الی یک و نیم ساعت برای گروه آزمایش به اجرا درآمد. تمام شرکت‌کنندگان فرم کوتاه پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف را تکمیل نمودند و نتایج از طریق تحلیل کوواریانس چند متغیره تحلیل شدند. یافته‌ها:تحلیل نتایج نشان داد که برنامه توانبخشی با مدل موس و تسو، بهزیستی روانشناختی و مؤلفه‌های آن را، در مادران گروه آزمایش ارتقا داده است. این اثر توانبخشی خانواده طبق مدل موس و تسو را ، بر خرده مقیاس‌های ارتقای پذیرش خود ، روابط مثبت با دیگران ، خودمختاری ، تسلط بر محیط ، زندگی هدفمند و رشد فردی می توان مشاهده کرد. نتیجه‌گیری:یافته‌های پژوهش نشان داد که برنامه توانبخشی با مدل موس و تسو با تأکید بر رویکرد شناختی_ رفتاری، می‌تواند جهت ارتقاء بهزیستی روانشناختی مادران دارای کودک دیرآموز مؤثر واقع شود. بنابراین درمانگران می‌توانند در ارتباط با این مادران با استفاده از این مدل و کار آیی آن، به بهزیستی آنان کمک کنند.
فاطمه باقری‌فرد، کبری کاظمیان مقدم، سحر صفرزاده، فرشاد بهاری، دوره ۲۱، شماره ۲ - ( ۴-۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه و هدف:مقایسه رویکردهای مختلف روانشناختی درزمینه میزان اثرگذاری آن‌ها بر متغیرهای روانشناختی موردعلاقه بسیاری از محققان میباشد؛ در این راستا پژوهش حاضر باهدف مقایسه اثربخشی درمان فراتشخیصی یکپارچه و امیددرمانی بر فعالیتهای خودمراقبتی و اجتناب شناختی-رفتاری در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ انجام گردید. مواد و روش‌ها:طرح پژوهش آزمایشی و از نوع پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل میباشد. جامعه آماری شامل کلیه زنان و مردان متأهل مبتلا به دیابت نوع ۲ و عضو انجمن دیابت شهر اهواز در سال ۱۴۰۰ بودند. ۶۰ نفر از این بیماران بر اساس ملاک‌های ورود و خروج، غربالگری و به‌صورت هدفمند انتخاب شدند و بعد از همسانسازی، به‌صورت گمارش تصادفی در ۳ گروه ۲۰ نفره گمارده شدند. ابزارهای تحقیق شامل مقیاس فعالیتهای خودمراقبتی دیابت (توبرت و همکاران، ۲۰۰۰) و مقیاس اجتناب شناختی-رفتاری (اتنبرگ و دابسون، ۲۰۰۴) بود. دادهها از طریق تحلیل کوواریانس چندمتغیری(MANCOVA) و تکمتغیری(ANCOVA) با استفاده از نرم‌افزارSPSS مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها:نتایجنشان داد که درمان فراتشخیصی یکپارچه و امید درمانی بر فعالیتهای خودمراقبتی و اجتناب شناختی-رفتاری در بیماران مبتلا به دیابت مؤثر بودهاند (۰۵/۰>P)؛ به‌علاوه، نتایج نشان داد که بین اثربخشی دو نوع مداخله در بیماران مبتلابه دیابت تفاوت معناداری وجود ندارد. نتیجه‌گیری:به نظر میرسد هر دو رویکرد به یک اندازه بر فعالیتهای خودمراقبتی و اجتناب شناختی-رفتاری در بیماران مبتلا به دیابت اثرگذار است.
زینب سلیمانی کاجی، منصور سودانی، زهرا دشت بزرگی، کبری کاظمیان مقدم، دوره ۲۲، شماره ۱ - ( ۲-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف:مقایسه رویکردهای روان‌شناسی در زمینه‌های مختلف در جهت اثرگذاری بیشتر و زمان بهبودی کوتاهتر مورد علاقه بسیاری از محققان میباشد؛ بنابراین هدف از این مطالعه مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی هیجانمحور و تحلیل ارتباط متقابل بر باورهای ارتباطی تعارضات زناشویی بود. مواد و روش‌ها:روش پژوهش شبه‌آزمایشی، با طرح پیشآزمون- پسآزمون و گروه کنترل با مرحله پیگیری است. جامعه آماری این پژوهش متشکل از کلیه زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره آبادان و دفاتر خدمات قضایی آبادان در سال ۱۴۰۱ بوده است. نمونه آماری شامل ۳۰ زوج بودند که به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل به اساس معیارهای ورود به تحقیق تقسیم شدند.ابزار پژوهش پرسشنامه باورهای ارتباطی آیدلسون و اپستاین (۱۹۸۲) بود. پروتکلهای تحقیق شامل طرحواره درمانی هیجانمحور نوشته لیهی، تیرچ و ناپولیتانو (۲۰۱۱) و تحلیل رفتار متقابل اریک برن (۲۰۱۱) بود. تحلیل کواریانس چند متغیره و آزمون تعقیبی بونفرونی با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSSنسخه ۲۶ در سطح معنی‌داری ۰۵/۰ برای تجزیه و تحلیل دادهها انجام شد. یافته‌ها:یافته‌ها نشان دادند که در گروههای طرحواره درمانی هیجانمحور و تحلیل ارتباط متقابل در تمامی مؤلفه‌های متغیر باورهای ارتباطی، در مراحل پیشآزمون با پسآزمون و پیگیری تفاوت معنی‌دار دیده می‌شود (۰۵/۰p≤) ولی بین پسآزمون با پیگیری تفاوت معنی‌داری وجود ندارد (۰۵/۰p≥). همچنین در مقایسه بین گروهی پسآزمون ها و پیگیری بین دو گروه آزمایش تفاوت معنی‌داری وجود ندارد (۰۵/۰p≥)؛ ولی بین گروه گواه با دو گروه آزمایش تفاوت معنی‌دار میباشد (۰۵/۰p<). نتیجه‌گیری:با توجه به نتایج تحقیق می‌توان گفت که هر دو درمان بر متغیر باورهای ارتباطی و مؤلفه‌های آن در زوجین دارای تعارض زناشویی اثرگذار میباشد.
