زهرا فدایی، محسن دهقانی، کارینه طهماسیان، فاطمه فرهادی، دوره ۸، شماره ۲ - ( ۱۱-۱۳۸۹ )
چکیده
زمینه و هدف : هدف پژوهش حاضر، بررسی ساختار عاملی، اعتبار و روایی فرم کوتاه- شاخص استرس فرزند پروری در مادران کودکان عادی ۱۲-۷ سال شهر تهران بود. مواد و روشها: بعد از ترجمه، ترجمه معکوس و انطباق ابزار، به منظور هنجاریابی این ابزار در قالب یک طرح زمینهیابی کاربردی، از بین جامعه مادران کودکان عادی به روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای، ۴۶۸ مادر پرسشنامه PSI-SF را تکمیل نمودند. دادهها با روش مدل معادلات ساختاری و نرمافزار ۷/۸ LISREL تحلیل شدند. یافتهها: نتایج Cronbach&#۰۳۹;s alpha حاکی از آن بود که میزان اعتبار نمره کل استرس والدین و هر یک از زیرمقیاسهای آشفتگی والدین، تعامل ناکارآمد والد- کودک و ویژگیهای کودک مشکلآفرین برای کل گروه هنجاری به ترتیب ۹۰/۰، ۸۰/۰، ۸۴/۰ و ۸۰/۰، برای مادران کودکان پسر به ترتیب ۸۹/۰، ۸۰/۰، ۸۳/۰ و ۷۸/۰ و برای مادران کودکان دختر به ترتیب ۹۱/۰، ۸۰/۰، ۸۴/۰ و ۸۰/۰ به دست آمد. ضریب اعتبار بازآزمایی در طول ۱۸ روز بعد از اجرای اول، برابر با ۷۵/۰ برای نمره کل استرس والدین، ۸۲/۰ برای زیرمقیاس آشفتگی والدین، ۷۳/۰ برای زیرمقیاس تعامل ناکارآمد والد- کودک و ۷۱/۰ برای زیرمقیاس ویژگیهای کودک مشکلآفرین بود که این مقادیر همبستگی، بیانگر ثبات نمرات شاخصPSI-SF در طول زمان است. روایی همگرا از طریق تعیین ضریب همبستگی با مقیاس سلامت خلقی (Depression Anxiety Stress Scales یا DASS ) و پرسشنامه مشکلات رفتاری کودکان (The Child Behavior Checklist یا CBCL) محاسبه شد. با روش تحلیل عاملی تأییدی، با استفاده از مدل سه عاملی وابسته، سه عامل استخراج گردید. این سه عامل عبارت از آشفتگی والدین، تعامل ناکارآمد والد- کودک و ویژگیهای کودک مشکلآفرین بود. نتیجهگیری: بر طبق نتایج این پژوهش، مقیاس SF-PSI واجد ویژگیهای روانسنجی مورد نیاز برای کاربرد در پژوهشهای روانشناختی و تشخیصهای بالینی استرس فرزند پروری مادران است. واژههای کلیدی: اعتبار، روایی، ساختار عاملی، شاخص استرس فرزند پروری.
شهناز عشقی، هادی فرهادی، دوره ۱۵، شماره ۲ - ( ۴-۱۳۹۶ )
چکیده
زمینه و هدف : هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی کیفیت زندگی درمانی بر اعتیاد به اینترنت، اهمالکاری وکمرویی دانشآموزان دختر دوره متوسطه دوم شهر کاشان بود. مواد و روشها: این مطالعه به روش نیمه آزمایشی همراه با مراحل پیشآزمون، پسآزمون، پیگیری و گروه شاهد انجام گرفت. جامعه آماری تحقیق را دانشآموزان دختر دوره متوسطه دوم شهر کاشان تشکیل داد که از بین آنها، ۵۰ نفر به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (۲۵ نفر) و شاهد (۲۵ نفر) قرار گرفتند. آزمودنیها در سه مرحله پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری (یک ماه بعد) به ابزارهای مطالعه شامل پرسشنامه اعتیاد به اینترنت Young (Internet Addiction Test یا IAT)، مقیاس اهمالکاری Solomon و Rothblum و مقیاس کمرویی Check و Boss پاسخ دادند. درمان مبتنی بر کیفیت زندگی، طی هشت جلسه به صورت گروهی و به مدت دو ماه برای گروه آزمایش برگزار شد. در این مدت، گروه شاهد هیچ مداخلهای را دریافت نکرد. دادهها با استفاده از روش تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها: آموزش کیفیت زندگی درمانی بر اعتیاد به اینترنت، اهمالکاری و کمرویی در مرحله پسآزمون و پیگری مؤثر بود (۰۵۰/۰ > P). نتیجهگیری: با توجه به نتایج حاصل شده، میتوان دریافت که کیفیت زندگی درمانی بر کاهش اعتیاد به اینترنت، اهمالکاری و کمرویی دانشآموزان دختر دوره متوسطه دوم تأثیرگذار میباشد.
علیرضا ترکان، هادی فرهادی، محسن گل پرور، دوره ۱۷، شماره ۱ - ( ۵-۱۳۹۸ )
چکیده
زمینه و هدف: آشفتگی روابط زوجی ازجمله شایعترین عوامل استرسزای دهههای اخیر است که تأثیر منفی قابلتوجهی بر رضایت زوجین و فرزندان آنها دارد. این پژوهش باهدف مقایسه اثربخشی زوجدرمانی هیجان مدار (Emotional-Focused Couple Therapy یا EFCT) و روایتی (Narrative Couple Therapy یا NCT) بر تعارضات زناشویی (Marital conflicts) انجام شد. مواد و روشها: طرح پژوهش حاضر از نوع کار آزمایی بالینی بود. نمونه آماری شامل ۴۵ نفر از زوجین ناسازگار مراجعهکننده به مراکز مشاوره شهرستان اصفهان بود. شرکتکنندگان بهطور تصادفی در سه گروه ۱۵ نفری به نام گروه EFCT، NCT و کنترل گمارده شدند. شرکتکنندگان با استفاده از پرسشنامه تعارضات زناشویی (Marital Conflict Questionnaire یا MCQ)، در پیشآزمون و پسآزمون مورد ارزیابی قرار گرفتند. دادهها به روش تحلیل کوواریانس چند متغیری تحلیل شدند. یافتهها: هر دو رویکرد NCT و EFCT در مرحله پسآزمون موجب بهبودی معنادار تعارضات زناشویی نسبت به گروه کنترل در همه سطوح تعارضات زناشویی شدند. نتیجهگیری: بهطورکلی بیشترین کاهش تعارضات زناشویی به ترتیب در گروههای EFCT، NCT و کنترل مشاهده شد. درواقع شاید بتوان گفت EFCT در کاهش تعارضات زناشویی نسبت به NCT اثربخشی بیشتری داشته است.
زمینه و هدف:آنچهکهدردرمانیکبیماریمزمنچوندیابتدارایاهمیتاستعلاوهبرکنترلعلایمبیماری،بهبودکیفیتزندگیبیماراست.زحمتیکهیککودک با بیماریمزمنچوندیابتتحمیلمیکندمسئلهایاستکهتنهاازدیدگاهپزشکقابلشناسایینبودهوباآنچه مادر کودکبیماراحساسمیکندبستگیدارد.بنابراین شناسایی عوامل مراقبتی کودکان مبتلا به دیابتضروری به نظر میرسد.در این پژوهش هدف شناسایی عوامل مراقبتی کودکان مبتلا به دیابت بر اساس تجارب زیسته مادران آنها بود. مواد و روشها:این مطالعه به روش کیفیو با رویکرد پدیدارشناسی انجام گرفت. مشارکتکنندگان را ۱۶ نفر از مادران دارای کودک دیابتی تشکیل دادند که اطلاعات آنان از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته جمعآوری گردید. نمونهگیری به صورت هدفمند انجام شد و دادهها به روش کلایزی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها:یافتههای حاصل شده در ۳ مضمون اصلی و ۶ مضمون فرعی شامل ویژگیهای فردی (عملکرد روانی- جسمانی و عملکرد هیجانی- اجتماعی)، خانواده (تعاملات بین فردی و مشکلات روانشناختی و اجتماعی)، مسائل آموزشی (نگرانیها و نیازها) طبقهبندی گردید. نتیجهگیری:نتایج پژوهش حاضر نشان داد که شناخت عوامل مراقبتی در کودکان مبتلا به دیابت میتواند زمینهساز اتخاذ تدابیر حمایتی و درمانی را برای آنها فراهم آورد. و درک تجربیات این مادران توسط متخصصان بهداشت برای ارتقای کیفیت مراقبت ضروری است.
افسانه نفریه طالخونچه، هادی فرهادی، غلامرضا منشئی، دوره ۲۱، شماره ۳ - ( ۷-۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه و هدف:اعتیاد به اینترنت یک اعتیاد رفتاری است که در آن فرد به استفاده از اینترنت یا سایر وسایل آنلاین به عنوان روشی ناسازگار برای مقابله با استرس های زندگی وابسته می شود که عواقب زیادی را برای فرد به همراه دارد. بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی کیفیت زندگی درمانی بر هیجان خواهی، رفتارهای پرخطر و روابط با همسالان در نوجوانان با اعتیاد به اینترنت بود. موادو روشها: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون و پیگیری با گروه گواه بود. ۳۰ نوجوان با اعتیاد به اینترنت شهر اصفهان به روش هدفمند با توجه به ملاکهای ورودی از بین نوجوانانی که دارای اعتیاد به اینترنت بودند؛انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند. گروه آزمایش مداخله کیفیت زندگی درمانی دریافت نمودند. و گروه گواه هیچ درمانی را دریافت نکردند. پرسشنامهها شامل اعتیاد به اینترنت کیمبرلی یانگ (۱۹۹۸)، هیجان خواهی زاکرمن (۱۹۷۸)، رفتارهای پرخطر زاده محمدی (۱۳۸۹) و روابط با همسالان رزاقی و همکاران (۱۳۹۶) بود. دادهها از طریق تحلیلی واریانس با اندازه گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافتهها:یافتهها نشان دادند که مداخله کیفیت زندگی درمانی هیجانی خواهی، رفتارهای پرخطر و روابط با همسالان گروه آزمایش در مرحله پس آزمون و پیگیری تأثیر معناداری داشته است (۰۰۱/۰>P). نتیجهگیری:میتوان گفت مداخله کیفیت زندگی درمانی با بهره گیری از اصول و تکنیکهای تغییر شرایط با تغییر کیفیت زندگی میتواند بهعنوان یک مداخله مؤثر جهت بهبود هیجانی خواهی، رفتارهای پرخطر و روابط با همسالان نوجوانان با اعتیاد به اینترنت مورد استفاده گیرد
زینب ساکتی، دکتر هادی فرهادی، دکتر سید حمید آتش پور، دوره ۲۱، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه و هدف:یکی از مهمترین چالشهایی که در زندگی زنان مطرح میشود، مسئله مادر شدن است که میتواند بر سلامت روانی آنان تاثیر گذارد. پژوهش حاضر باهدف مقایسه اثربخشی بسته آموزشی پذیرش نقش مادری با رواندرمانی مثبتنگر گروهی بر شایستگی اجتماعی زنان متأهل فاقد فرزند انجام گرفت. مواد و روشها:روش پژوهش نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون- پیگیری با گروه کنترل بود که ۵۳ زن به عنوان نمونه از جامعه آماری کلیه زنان متاهل فاقد فرزند شهر اصفهان که تمایلی به فرزند آوری نداشتند به شیوه نمونهگیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل جایگزین شدند. گروه های آزمایش بسته آموزشی پذیرش نقش مادری و روان درمانی مثبتنگر را دریافت کردند. شرکت کنندگان با استفاده از پرسشنامه شایستگی اجتماعی ارزیابی شدند. دادههای حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بونفرنی با استفاده از نرمافزار آماری SPSS۲۳ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها:یافتهها حاکی از آن بود که بسته آموزشی پذیرش نقش مادری و رواندرمانی مثبتنگر هر دو بر شایستگی اجتماعی زنان متأهل فاقد فرزند تأثیر داشت. ولی بر اساس یافتهها اثربخشی بسته آموزش پذیرش نقش مادری نسبت به رواندرمانی مثبتنگر گروهی بیشتر بود. این نتایج در مرحله پیگیری نیز پایدار بود. نتیجهگیری:میتوان گفت بسته پذیرش نقش مادری روشی مؤثر برای ارتقای شایستگی اجتماعی زنان متأهل بدون فرزند است. این بسته شامل آمادگی برای مادر شدن، آشنایی با عوامل محیطی تأثیرگذار، بهبود کیفیت زندگی و روابط با همسر، ایجاد حس ارزشمندی و آشنایی با هویت مادری و تغییرات دوران بارداری است؛ بنابراین، میتوان نتیجه گرفت که این رویکرد باید برای ارتقای شایستگی اجتماعی زنان متأهلی که در حال آمادهشدن برای مادر شدن هستند، مورداستفاده قرار گیرد
افسانه نفریه طالخونچه، هادی فرهادی، غلامرضا منشئی، دوره ۲۲، شماره ۳ - ( ۷-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف:اعتیاد به اینترنت یک اختلال اجتماعی روانی است که در جوامع در حال گسترش روی نسل نوجوان و جوان اثر چشمگیر داشته است و پیامدهای مهمی مانند آشفتگی هیجانی، عاطفی، پرخاشگری، روان پریشی، روابط بین فردی نامطلوب و... به همراه داشته است. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی واقعیت درمانی مبتنی بر کیفیت زندگی نوجوانان با اعتیاد به اینترنت بر هیجان خواهی و روابط با همسالان انجام شد. مواد و روشها:در مرحله کیفی، روش پدیدارشناسانه بود که از بین نوجوانان با اعتیاد به اینترنت تحت مشاوره در مراکز مشاوره شهر اصفهان به صورت هدفمند و تا مرحله اشباع، ۱۵ نوجوان انتخاب و مصاحبه شدند. با روش کلایزی، ۹ مفهوم اصلی و ۳۳ مفهوم فرعی استخراج و براساس آنها بسته واقعیت درمانی مبتنی بر کیفیت زندگی تدوین شد. در مرحله کمی، روش نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه گواه و دوره پیگیری بود. ۳۰ نوجوان با اعتیاد به اینترنتبا روش نمونه گیری هدفمند انتخابوبه صورتتصادفیدردوگروهآزمایشوگواهگماردهشدند. گروه آزمایش مداخله واقعیت درمانی مبتنی بر کیفیت زندگی را طی دو ماه در ده جلسه ۱۲۰ دقیقهای دریافت نمودند. پرسشنامههای مورداستفاده شامل پرسشنامه اعتیاد به اینترنت، هیجان خواهی و روابط با همسالان بود. یافتهها:نتایج تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد که واقعیت درمانی مبتنی بر کیفیت زندگی بر هیجان خواهی و روابط با همسالان آنها در مراحل پس آزمون و پیگیری تأثیر معناداری دارد (۰۰۱/۰>P). نتیجهگیری:نتایج نشان دادکهمداخله واقعیت درمانی مبتنی بر کیفیت زندگی نوجوانان با اعتیاد به اینترنت با استفاده از اصول کیفیت زندگی و نظریه تئوری انتخاب میتواند به عنوان یک مداخله مؤثر جهت بهبود هیجان خواهی و روابط با همسالان آنها مورداستفاده گیرد.