الناز شکری، رمضان حسن زاده، محمدکاظم فخری، دوره ۲۱، شماره ۲ - ( ۴-۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه و هدف:از مشکلات شایع در معلولین جسمی-حرکتی دارای پریشانی روانشناختی، نقص در عملکرد اجرایی و انعطافپذیری شناختی است که موجب به وجود آمدن پیامدهای منفی متعددی برای این افراد میشود، بنابراین پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی فعال‌سازی رفتاری بر عملکرد اجرایی و انعطافپذیری شناختی در معلولین جسمی-حرکتی دارای پریشانی روانشناختی انجام شد. مواد و روش‌ها:پژوهش حاضر از نوع نیمهآزمایشی با پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه معلولین جسمی-حرکتی خفیف تا متوسط دارای پرونده در اداره بهزیستی شهرستان بابل در سال ۱۴۰۱ بود. از بین آنها تعداد ۳۰ نفر با روش نمونهگیری در دسترس انتخاب و بهصورت تصادفی و با روش قرعهکشی در دو گروه آزمایش و کنترل (۱۵ نفر در گروه آزمایش و ۱۵ نفر در گروه کنترل) جایگزین شدند. گروه آزمایش درمان فعال‌سازی رفتاری (۸ جلسه) و هر هفته یک جلسه و به مدت ۹۰ دقیقه دریافت نمودند و گروه کنترل در این مدت مداخلهای دریافت نکردند. پرسشنامههای پژوهش شامل پرسشنامه عملکرد اجرای بارکلی (۲۰۱۱)، پرسشنامه انعطافپذیری شناختی دنیس و وندروال (۲۰۱۰) و پرسشنامه آشفتگی روانشناختی لاویبوند و لاویبوند (۱۹۹۵) بود. برای تجزیه‌وتحلیل دادهها از تحلیل کوواریانس تک متغیری با نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۵ استفاده شد. یافته‌ها:نتایج نشان داد که درمان فعال‌سازی رفتاری در افزایش عملکرد اجرایی و انعطافپذیری شناختی در مرحله پسآزمون مؤثر بود (۰۰۱/۰p<). نتیجه‌گیری:یافتههــای پژوهــش حاضــر میتوانــد در انتخــاب و طراحـی مناسـبترین رویکـرد درمانـی منطبـق بـا نیازهـای معلولین جسمی-حرکتی دارای پریشانی روانشناختی مورداستفاده قـرار گیرنـد.
