خانم نسرین عسکرپور، دکتر احمد منصوری، دوره ۲۲، شماره ۳ - ( ۷-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف:با توجه به شیوع بالای اختلال‌های اضطرابی در نوجوانان، این دوره مرحله اصلی شکل‌گیری نشانگان اضطرابی ازجمله اختلال اضطراب فراگیر است. علل و عوامل متعددی در ایجاد این اختلال دخیل هستند. هدف این پژوهش بررسی نقش میانجی تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی در رابطه بین استرس والدینی و نشانه‌های اختلال اضطراب فراگیر بود. مواد و روش‌ها:پژوهش حاضر بنیادی، مقطعی و توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان متوسطه دوم شهر مشهد (۶۳۰۰۰ =N) در سال ۱۴۰۳-۱۴۰۲ بود که تعداد ۲۰۳ نفر از آن‌ها و یکی از والدینشان (۲۰۳ والد) به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. در این پژوهش از شاخص استرس والدینی (آبیدین، ۱۹۹۵)، مقیاس تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی (کارتون و همکاران، ۲۰۰۷) و پرسشنامه اضطراب کودکان و نوجوانان مبتنی بر پنجمین راهنمای تشخیص و آماری اختلال‌های روانی (موریس و همکاران، ۲۰۱۷) استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها از روش همبستگی پیرسون، تحلیل عاملی تائیدی و همچنین تحلیل مسیر در نرم‌افزارهای آماری SPSS نسخه ۲۶ و LISREL نسخه ۸/۸ استفاده شد. یافته‌ها:نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین استرس والدینی، تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی و نشانه‌های اختلال اضطراب فراگیر همبستگی مثبت وجود دارد (۰۵/۰>p). بررسی ضرایب نشان‌دهنده آن است که اثر مستقیم استرس والدینی بر تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی معنادار است، اما اثر آن بر نشانه‌های اختلال اضطراب فراگیر معنادار نیست. اثر مستقیم تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی بر نشانه‌های اختلال اضطراب فراگیر معنادار است. اثر غیرمستقیم استرس والدینی بر نشانه‌های اختلال اضطراب فراگیر از طریق تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی معنادار است (۹۹/۰ =CFI، ۹۷/۰ =NFI، ۹۶/۰ =NNFI، ۹۹/۰ IFI، ۹۲/۰ =RFI، ۹/۰ =GFI، ۰۶۴/۰ =RMSEA). با توجه به یافته‌های به‌دست‌آمده می‌توان گفت تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی در رابطه بین استرس والدینی و نشانه‌های اختلال اضطراب فراگیر نقش میانجی ایفا می‌کند. نتیجه‌گیری:نتایج نشان می‌دهد که استرس والدینی و تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی نوجوانان نقش مهمی در تجربه نشانه‌های اختلال اضطراب فراگیر دارند. یافته‌های این پژوهش نشان‌دهنده اهمیت مداخله‌های مبتنی بر کاهش استرس و مبتنی بر تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی برای کاهش استرس والدینی و تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی نوجوانان و درنتیجه نشانه‌های اختلال اضطراب فراگیر است.
