سعید مهنا، سیاوش طالع پسند، علی محمد رضایی، محمد علی محمدی فر، دوره ۱۷، شماره ۱ - ( ۵-۱۳۹۸ )
چکیده
زمینه و هدف: بهزیستی جسمانی (Physical well-being) از ملاکهای اصلی کیفیت زندگی است و هیجانها (Emotions) از عوامل مهمی هستند که زمینه بهزیستی جسمانی را فراهم میکنند. ازاینرو، در مطالعه حاضر رابطه هیجانهای پیشرفت با بهزیستی جسمانی دانش آموزان و شناخت فرایندهای ارتباطی بین آنها مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روشها: این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دوره اول متوسطه شهر تهران بود. شرکتکنندگان با روش نمونهگیری خوشهای تصادفی (۱۱۴۶ نفر) انتخاب شدند. پرسشنامه هیجانهای پیشرفت (Achievement Emotions Questionnaire یا AEQ)، مقیاس بهزیستی جسمانی (Physical well-being scale)، مقیاس خودارزیابی مثبت (Self-evaluation scale) و مقیاس احساسهای بدنی (Bodily sensation scale) برای گردآوری دادهها استفاده شد. دادهها با استفاده از شاخصهای آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار، چولگی و کشیدگی) و آمار استنباطی (همبستگی پیرسون و روش مدل یابی معادلات ساختاری) در نرمافزارهای SPSS و LISREL تحلیل شد. یافتهها: مدل بهزیستی جسمانی در نمونه پژوهش برازنده بود (۰۷۳/۰=RMSEA، ۷۸/۲=χ ۲ / df). مسیر هیجانهای پیشرفت و بهزیستی جسمانی مثبت و معنادار بود. اثر خودارزیابی مثبت بر بهزیستی جسمانی و اثر احساسهای بدنی بر بهزیستی جسمانی نیز مثبت و معنادار بود. همچنین، خودارزیابی مثبت و احساسهای بدنی در رابطه بین هیجانهای پیشرفت با بهزیستی جسمانی نقش میانجی داشتند. نتیجهگیری: هیجانهای پیشرفت نقش مهمی در تعیین بهزیستی جسمانی دانش آموزان دارا هستند. مسیرهای شناختی (خودارزیابی مثبت) و عاطفی (احساسهای بدنی) حمایت گر این رابطه هستند. شناخت و توجه به این متغیرها عاملی کلیدی در بهزیستی جسمانی دانش آموزان است.