۹ نتیجه برای خانی
عبدالله امیدی، پروانه محمدخانی، بهروز دولتشاهی، عباس پورشهباز،
دوره ۷، شماره ۲ - ( ۱۱-۱۳۸۸ )
چکیده
زمینه و هدف : افراد افسرده در پیگردی رویدادهای خاص از حافظه دچار مشکل هستند و بیشتر به اطلاعات کلی‌تر می‌پردازند. این مطالعه به ارزیابی اثر بخشی ترکیب روش حضور ذهن مبتنی بر درمان شناختی و درمان رفتاری- شناختی سنتی در کاهش تعمیم پذیری بیش از حد بیماران دارای اختلال افسردگی در سال ۱۳۸۷ انجام شد. مواد و روش‌ها: این مطالعه به روش کار آزمایی بالینی با انتخاب تصادفی انجام شد. از بین بیماران مراکز مشاوره دانشگاه تهران، دانشگاه شاهد و کلینیک توان‌بخشی صبا تعداد ۹۰ بیمار از بین ۱۶۰ پرونده فعال روان‌پزشکی به طور تصادفی ساده با معیارهای تشخیصی DSM-IV، که برای اختلال افسردگی اساسی تحت درمان بودند، انتخاب شدند. سپس بیماران به طور تصادفی به سه گروه ۳۰ نفره شامل گروه ترکیبی، درمان رفتاری- شناختی و درمان متداول (TAU) تقسیم شدند. در دو مرحله پیش آزمون و پسآزمون با استفاده از مصاحبه بالینی ساختار یافته برای DSM-IV، آزمون حافظه سرگذشتی و آزمون بک II ارزیابی شد. نتایج به دست آمده با تحلیل کوواریانس و آزمون‌های تعقیبی مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد درمان ترکیبی اثر معنی‌داری در افزایش حافظه اختصاصی و مقوله‌ای داشت، به عبارت دیگر بیماران این گروه تعمیم پذیری کمتری در فراخوانی خاطرات از حافظه نشان دادند. همچنین درمان‌های ترکیبی و CBT کاهش معنی‌داری را در نمرات بک II در طول مطالعه باعث می‌شدند. نتیجه‌گیری: نتایج بیانگر آن است که عناصری از درمان شناختی- رفتاری در ترکیب با روش حضور ذهن مبتنی بر درمان شناختی میتواند در پردازش اطلاعات حافظه سرگذشتی و میزان افسردگی بیماران مبتلا به افسردگی اساسی مفید باشد. واژه‌های کلیدی: حضور ذهن مبتنی بر درمان شناختی، درمان رفتاری- شناختی، اختلال افسردگی اساسی، تعمیم پذیری بیش از حد، حافظه سرگذشتی.
حمیدرضا روح افزا، معصومه صادقی، صفورا یزدخواستی، اعظم خانی، نضال صرا ف زادگان،
دوره ۹، شماره ۵ - ( ۱۱-۱۳۹۰ )
چکیده
زمینه و هدف : افراد در طول زندگی با وقایع استرس‌زای متعددی روبه‌رو می‌شوند که میتواند تأثیرات منفی اساسی بر روی سلامت روان فرد داشته باشد و بسیاری از افراد از سیگار به عنوان وسیله‌ای جهت مقابله با استرس استفاده میکنند. با توجه به شیوع به نسبت بالای مصرف سیگار در مناطق مرکزی ایران، مطالعه حاضر با هدف مقایسه سطح استرس در افراد سیگاری، غیر سیگاری و افرادی که سیگار را ترک کرده‌اند، انجام شد. مواد و روش‌ها: این مطالعه به عنوان بخشی از برنامه قلب سالم اصفهان، بر روی ۹۷۵۲ نفر از جمعیت شهرستان‌های اصفهان، اراک و نجف‌آباد در سال ۱۳۸۷ انجام شده است. نمونه‌گیری به صورت خوشه‌ای چند مرحله‌ای و تصادفی شده انجام شده است. اطلاعات مربوط به سن، جنس، مشخصات جمعیت شناختی، وضعیت مصرف سیگار جمع‌آوری شد. همچنین، سطح استرس بر اساس پرسشنامه GHQ۱۲ مورد پرسش‌گری قرار گرفت. آزمون‌های مورد استفاده لوجستیک رگرسیون و ۲ χ بود. یافته‌ها: در مطالعه حاضر ، ۳۰ درصد از افراد غیر سیگاری، ۱/۳۲ درصد از کسانی که سیگار را ترک کرده بودند و ۹/۳۶ درصد از افراد سیگاری GHQ ۴ و بالاتر داشتند (۰۱۰/۰ = P). در آنالیز رگرسیون، مدل نهایی که اثر سن، جنس و عوامل اقتصای اجتماعی شامل، محل سکونت، وضعیت تأهل و سطح تحصیلات همسان‌سازی شد، شانس نسبی استرس در افراد سیگاری و کسانی که سیگار را ترک کرده بودند، در مقایسه با افراد غیر سیگاری به طور معنی‌داری بالاتر بود (به ترتیب ۶۶/۱ = OR و ۱۲/۱ = OR). نتیجه‌گیری: از آن جایی که در این مطالعه مسایل و مشکلات روانشناختی و استرس‌ها ارتباط معنی‌داری با سیگار کشیدن افراد داشته است، مناسب به نظر می‌رسد که مداخلاتی جهت روش‌های صحیح مقابله با استرس در راستای کاهش شیوع افراد سیگاری در جامعه ارایه شود. واژه‌های کلیدی: سیگار، استرس، جامعه‌نگر، برنامه قلب سالم اصفهان.
معصومه صادقی، حمید رضا روح افزا، صفورا یزدخواستی، اعظم خانی، نضال صراف زادگان،
دوره ۹، شماره ۵ - ( ۱۱-۱۳۹۰ )
چکیده
زمینه و هدف : افزایش چربی‌های خون از جمله عوامل خطرزای قابل تغییر در بیماری‌های قلبی عروقی می‌باشد که به نوبه خود تحت تأثیر نوع تغذیه، وزن، فعالیت فیزیکی، مصرف داروها و ژنتیک قرار دارد. همچنین بر اساس مدارک موجود، حالات روانشناختی فرد نیز میتواند بر سطح چربی‌های خون اثر گذارد. با توجه به شیوع بالای اختلالات چربی در مناطق مرکزی ایران، مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط اختلال انواع چربی‌های خون با سطح استرس افراد ساکن در مناطق شهری و روستایی انجام شد. مواد و روش‌ها: داده‌های این مطالعه بر گرفته از نتایج ارزشیابی نهایی برنامه قلب سالم اصفهان در سال ۱۳۸۷ بود. نمونه‌گیری به صورت خوشه‌ای چند مرحله‌ای و تصادفی شده و حجم نمونه شامل ۹۷۵۲ نفر از جمعیت شهرستان‌های اصفهان، اراک و نجف‌آباد بود. اطلاعات مربوط به سن، جنس، مشخصات جمعیت‌شناختی جمع‌آوری شد. نمونه خون افراد جهت بررسی چربی‌های خون گرفته شد. همچنین، سطح استرس افراد به وسیله پرسشنامه GHQ۱۲ مورد پرسش‌گری قرار گرفت. آزمون‌های مورد استفاده لوجستیک رگرسیون و ۲ χ بود. یافته‌ها: خطر نسبی سطح استرس بالا در افراد دارای کلسترول توتال بالا، LDL-C بالا و HDL-C پایین در مقایسه با افراد نرمال به ترتیب (۲۷/۱، ۰۸/۱) ۱۱/۱، (۲۴/۱، ۰۴/۱) ۱۳/۱، (۲۸/۱، ۰۸/۱) ۱۲/۱ برابر است. نتیجه‌گیری: با توجه به وجود ارتباط اختلالات چربی و سطح استرس، توجه ویژه به مسایل روانشناختی و محیطی در درمان اختلالات چربی خون میتواند کمک کننده باشد. واژه‌های کلیدی: اختلال چربی خون، استرس، برنامه قلب سالم اصفهان.
احمد ولیخانی، مهدی ایمانی،
دوره ۱۴، شماره ۱ - ( ۸-۱۳۹۵ )
چکیده
زمینه و هدف: مسأله فرهنگ و شخصیت در دهه‌های اخیر مورد توجه بسیاری از روان‌شناسان و مردم‌شناسان در سراسر دنیا قرار گرفته است؛ به طوری که حجم مطالعاتی زیادی را به ویژه در غرب به خود اختصاص داده است، اما این مسأله مهم در ایران با وجود فرهنگ‌ها و قومیت‌های متنوع و غنی، به شدت از سوی محققان مورد غفلت قرار گرفته است. از این‌رو، تحقیق حاضر به دنبال مقایسه صفات شخصیت مرزی، اسکیزوتایپی و مؤلفه‌های آنها بین دانشجویان اقوام فارس، ترک، کرد و لر بود. مواد و روش‌ها: روش تحقیق از نوع علی- مقایسه‌ای بود. در مجموع، ۲۰۰ نفر از دانشجویان خوابگاهی دانشگاه علوم پزشکی شیراز به صورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسش‌نامه‌های صفات شخصیت مرزی (Borderline personality یا STB) و اسکیزوتایپی (Schizotypal personality یا STA) بین آنان تکمیل گردید. دادهها با استفاده از مجموعه‌ای از تحلیل‌های واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که بین گروه‌های قومی مورد مقایسه در شخصیت مرزی و اسکیزوتایپی تفاوت معنی‌داری وجود نداشت (۰۵/۰ < P). نتایج دیگر نشان داد که از بین سه مؤلفه مقیاس شخصیت اسکیزوتایپی، تنها مؤلفه تفکر سحرآمیز و از بین مؤلفه‌های شخصیت مرزی نیز تنها مؤلفه ناامیدی بین گروه‌های قومی دارای تفاوت معنی‌داری بود (۰۱/۰ > P). در مؤلفه تفکر سحرآمیز دانشجویان قوم کرد و ترک نسبت به دانشجویان قوم فارس و لر نمره بالاتری را کسب کردند. در مؤلفه ناامیدی، تنها تفاوت یافت شده بین دانشجویان کرد و ترک بود؛ بدین صورت که دانشجویان قوم کرد از دانشجویان قوم ترک نمره بالاتری را در این مؤلفه کسب کردند. نتیجه‌گیری : با توجه به نتایج پژوهش حاضر، می‌توان ادعا کرد که قومیت بر روی شخصیت تأثیر می‌گذارد، اما نیاز به تحقیقات بیشتر در این حوزه بین گروه‌های قومی ایران ضروری به نظر می‌رسد.
امیرتورج پورنژدی، جعفر حسنی، شهرام محمدخانی،
دوره ۱۴، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۹۵ )
چکیده
زمینه و هدف : اختلالات مصرف مواد، یکی از مهم‌ترین مسایل حوزه سلامت روانی به حساب می‌آید که میتواند برای افراد مبتلا و خانواده و جامعه‌ای که این افراد در آن زندگی میکنند، موجب پیامدهای زیانباری گردد. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان با متادون و درمان شناختی- رفتاری بر کیفیت زندگی، مقابله با ولع و پریشانی روانشناختی افراد در حال پرهیز از مواد مخدر بود. مواد و روش‌ها: پژوهش در چارچوب طرح‌های تجربی تک آزمودنی با استفاده از طرح خطوط پایه اجرا شد. بر اساس ملاک‌های ورود به پژوهش، ۴ نفر با استفاده از نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه متادون درمانی و درمان شناختی- رفتاری قرار گرفتند. افراد تحت درمان با متادون مطابق با تجویز پزشک، درمان خویش را دریافت نمودند و افراد گروه شناخت درمانی، تحت ۱۲ جلسه درمان شناختی- رفتاری اعتیاد قرار گرفتند. تمامی آزمودنی‌ها در فواصل معین پرسش‌نامه‌های کیفیت زندگی، عقاید وسوسه‌انگیز، پرسشنامه افسردگی Beck (Beck Depression Inventory یا BDI) و پرسشنامه اضطراب Beck (Beck Anxiety Inventor یا BAI) را تکمیل نمودند. یافته‌ها: با در نظر گرفتن بازبینی دیداری نمودارها، اندازه اثر، شاخص‌های بهبودی و کاهش نمرات، درمان شناختی- رفتاری در افزایش کیفیت زندگی (اندازه اثر ۹/۰- در برابر ۶۲/۰-) و کاهش علایم افسردگی (اندازه اثر ۹۲/۰ در برابر ۷۸/۰) مؤثرتر از درمان با متادون بود، اما هر دو روش درمانی در کاهش ولع (اندازه اثر ۸۴/۰ در برابر ۷۴/۰) و علایم اضطراب (اندازه اثر ۸۶/۰ در برابر ۸۷/۰) به یک اندازه مؤثر به دست آمد. نتیجه‌گیری: درمان شناختی- رفتاری از طریق اصلاح چارچوب تفکر موجب کاهش پریشانی‌های روانشناختی و ولع مصرف و همچنین، بهبود کیفیت زندگی می‌گردد.
حمید باباخانی‌پور، علیرضا مهدویان، فرشاد بهاری،
دوره ۱۶، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۹۷ )
چکیده
زمینه و هدف : پژوهش حاضر با هدف مقایسه عملکرد خانوادگی و رضایت والدین نوجوانان اقدام‌کننده به خودکشی با غیر اقدام‌کنندگان در زندگی مشترک صورت گرفت. مواد و روش‌ها: نمونه‌های مطالعه شامل ۱۰۰ نفر نوجوان (۵۰ نوجوان اقدام‌کننده به خودکشی و ۵۰ نفر غیر اقدام‌کننده) بود که به ترتیب به روش نمونه‌گیری در دسترس و خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند. گروه غیر اقدام‌کننده از نظر ویژگی‌های جمعیت‌شناختی با گروه اقدام‌کننده همگن‌سا‌زی شدند. ابزارهای پژوهش شامل نسخه ایرانی مقیاس عملکرد خانواده McMaster (Family assessment device یا FAD) و پرسشنامه رضایت زناشویی ENRICH بود که پایایی آنها به ترتیب ۹۳/۰ و ۹۲/۰ محاسبه گردید. مقیاس FAD را نوجوانان و پرسشنامه ENRICH را مادران آنها تکمیل کردند. دادهها با استفاده از شاخص‌های آمار توصیفی، آزمون‌های Independent t، ضریب همبستگی Pearson و Logistic regression مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: تفاوت معنی‌داری بین عملکرد خانوادگی و رضایت زناشویی والدین و ابعاد آن در دو گروه وجود داشت (۰۵/۰ > P). همچنین، بین این متغیرها همبستگی مثبت و معنی‌داری مشاهده شد. عملکرد خانوادگی و رضایت زناشویی میتواند پیش‌بینی‌کننده رفتار خودکشی در نوجوانان باشد. در این میان، بعد نقش‌ها در عملکرد خانواده و حیطه مسایل شخصی، مدیریت مالی و ازدواج و فرزندان (فرزندپروری)، متغیرهای پیش‌بین بهتری برای اقدام به خودکشی در نوجوانان بود. نتیجه‌گیری: رضایت زناشویی والدین و عملکرد خانواده در رفتار خودکشی نوجوانان تأثیر دارد و این مهم بیانگر اهمیت درمان‌های سیستمی و ارایه خانواده درمانی و زوج درمانی در طرح‌های درمانی نوجوانان اقدام‌کننده به خودکشی می‌باشد.
مراد باباخانی، مهدی نمازی زاده، سید کاظم موسوی ساداتی، افخم دانشفر،
دوره ۱۹، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۴۰۰ )
چکیده
زمینه و هدف: پژوهش ها در زمینه روان‌شناسی رشد نشان می دهدکه تجربه ورزش و بازی در دوران کودکی می تواند بر رشد اجتماعی و سلامت روانشناختی تاثیر مهم و همیشگی داشته باشد. بنابراین هدف از این تحقیق بررسی اثر بازیهای حیاط پویا بر رشد اجتماعی و شایستگی بدنی ادراک شده در پسران ۸ تا ۱۲ ساله بود.
مواد و روش‌ها: پژوهش از نوع شبه آزمایشی کاربردی با طرح پیش آزمون-پس آزمون بود. جامعه آماری تحقیق حاضر را تمامی دانش آموزان پسر ۸ تا ۱۲ ساله شهر کرمانشاه در سال تصیلی ۹۹-۱۳۹۸ تشکیل دادند که از بین آنها تعداد ۳۰ دانشآموزان به صورت در دسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه ۱۵ نفری آزمایش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت ۸ هفته در بازیهای حیاط پویا شرکت کردند. در پایان از هر دو گروه پسآزمون گرفته شد. دادهها با استفاده از مقیاس رشد اجتماعی واینلند (۱۹۵۳) و پرسشنامه خودتوصیفی بدنی مارش (۱۹۹۸) جمع‌آوری و با استفاده از تحلیل کوواریانس در سطح معنی داری ۰۵/۰p< تحلیل شد.
یافته‌ها: یافته‌های حاصل از پژوهش نشان داد که بازیهای حیاط پویا تاثیر مثبت و معنی داری بر رشد اجتماعی و شایستگی بدنی ادراک شده کودکان دارد (۰۰۱/۰P<).
نتیجه‌گیری: به نظر می رسد که بازیهای حیاط پویا میتواند باعث افزایش رشد اجتماعی و شایستگی بدنی ادراک شده کودکان شود. بنابراین می‌توان از این بازیها برای بهبود سطح اجتماعی و شایستگی بدنی ادراک شده ، که نقش موثری را در سلامتی روانی کودکان دارند، استفاده کرد.
راحله حسینی، نرگس باباخانی، داود تقوایی،
دوره ۲۲، شماره ۱ - ( ۲-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف: مراقبین بیماران اسکیزوفرنی نقش مهمی در ارائه حمایت و کمک به عزیزان خود که با چالشهای اسکیزوفرنی دست و پنجه نرم میکنند، ایفا میکنند. این مراقبین اغلب مسئولیت‌های مهمی از جمله مدیریت دارو، ارائه حمایت عاطفی و کمک به کارهای روزانه بر عهده دارند. با این حال، مراقبت از فرد مبتلا به اسکیزوفرنی نیز میتواند سخت و استرس‌‌زا باشد، که منجر ناراحتی عاطفی می‌‌شود. لذا هدف از این مطالعه اثربخشی درمان متمرکز بر خانواده بر سرمایه روانشناختی مراقبین بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی بود.
مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری سه ماهه بود. جامعه آماری شامل مراقبین بیماران اسکیزوفرن مراجعه کننده در بیمارستان امام حسین بودند. بدین منظور به روش نمونه گیری در دسترس ۳۰ نفر از آنها انتخاب شدند و به طور مساوری در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. در گروه آزمایش ۲ نفر در حین اجرای جلسات از ادامه همکاری انصراف دادند و گروه آزمایش به ۱۳ نفر تقلیل یافت. گروه آزمایش به مدت دوازده جلسه ۶۰ دقیقه‌‌ای به صورت یک روز در هفته تحت مداخله درمان متمرکز بر خانواده قرار گرفتند. ابزار گردآوری دادهها عبارت بود از پرسشنامه سرمایه روانشناختی لوتانز (۲۰۰۷) بود. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط انجام شد
یافته‌ها: میانگین سرمایه روانشناختی مراقبینی که مداخله درمانی متمرکز بر خانواده را دریافت کرده بودند نسبت به گروه کنترل در مرحله پسآزمون و پیگیری بهبود نشان دادند (۰۰۱/۰>p).
نتیجه‌گیری: در نتیجه، این پژوهش تأثیر مثبت معنادار درمان متمرکز بر خانواده را بر سرمایه روانشناختی مراقبین بیماران اسکیزوفرنی نشان می‌‌دهد. یافته‌ها بر اثربخشی این رویکرد درمانی در افزایش رفاه و تاب‌آوری مراقبین در مواجهه با چالشهای مراقبت از اسکیزوفرنی تأکید میکند. این نتایج اهمیت گنجاندن مداخلات متمرکز بر خانواده را در مراقبت و حمایت جامع ارائه شده به مراقبین، در نهایت ارتقای رفاه روانی و ظرفیت آنها برای مقابله با نیازهای مراقبت، برجسته میکند.
زهرا حافظیان، مینا مجتبایی، رزا علی‌خانی،
دوره ۲۲، شماره ۱ - ( ۲-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف: این پژوهش باهدف مقایسه اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک و روان‌درمانی شناختی تحلیلی در کاهش علائم روانشناختی افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی بود.
مواد و روش‌ها: این تحقیق براساس هدف، تحقیقی کاربردی است. براساس گردآوری و نوع دادهها کمی و از لحاظ زمان مقطعی بود. علاوه براین طرح پژوهشی از نوع نیمه آزمایشی به صورت پیش‌آزمون-پسآزمون با گروه کنترل بود. نمونه آماری پژوهش ۴۵ نفر به صورت غیرتصادفی انتخاب شدند. از تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده شد و از برنامه آماری SPSS نسخه ۲۶ استفاده شد.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که نمرات علائم شخصیت مرزی BPI و STB برای افرادی که تحت درمان روان درمانی شناختی تحلیلی قرار گرفتند بیشتر از افرادی بود که تحت رفتار درمانی دیالکتیک بودند.
نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان‌دهنده موثرتر بودن روش شناختی تحلیلی از رفتاردرمانی دیالکتیک بوده است. در مجموع می‌توان نتیجه گرفت روان‌درمانگری شناختی تحلیلی با بهبود روابط بین شخصی، هیجانی وخودپنداره افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی از انجام رفتارهای تکانه‌ای، بدون تفکر و برنامه‌ریزی نشده با ارتباط مناسب بین بیمار و درمانگر به بهبود عملکرد اجتماعی این بیماران کمک کند.
