زمینه و هدف: مصرف مواد مخدر یک مشکل بسیار جدی برای سلامت عمومی به حساب می­آید. در زمینه­ی مصرف مواد، عوامل مختلف خانوادگی، اجتماعی، روان­شناختی و زیست­شناختی درگیر هستند. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه عوامل خطر ساز و محافظت کننده خانوادگی با مصرف مواد مخدر در بین نوجوانان انجام اجرا شد.

مواد و روش‌ها: روش پژوهش همبستگی بود. جامعه­ی آماری این پژوهش همه­ی دانش آموزان استان بوشهر در سال تحصیلی 91-1390 بودند که از میان آن­ها 1006 دانش­آموز (414 دختر و 592 پسر) به روش نمونه­گیری خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند و به وسیله­ی پرسشنامه‌ی عوامل خطرساز و حفاظت کننده مصرف مواد محمدخانی مورد آزمون قرار گرفتند. داده­ها با استفاده از روش رگرسیون چند متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته‌ها: نتایج تحلیل نشان داد که بین عوامل خانوادگی (تعارضات خانوادگی، عدم نظارت بر رفتار فرزندان و نگرش مثبت والدین به مصرف مواد) و مصرف مواد رابطه مثبت ومعنادار وجود دارد (05/0>p). نتایج آزمون رگرسیون نشان داد که تعارضات خانوادگی نمی­تواند در مصرف مواد مخدر در بین نوجوانان را پیش بینی نماید (05/0<p). عدم نظارت والدین بر نوجوانان به همراه نگرش والدین توانست مصرف مواد مخدر توانست مصرف کدئین را پیش بینی نماید (001/0>p) و نگرش مثبت والدین به مصرف مواد مخدر توانست مصرف حشیش، گراس، کراک، شیشه، قرص اکس، ریتالین، ترامادول و مواد نیروزا را تبیین کنند.

نتیجه‌گیری: از نتایج پژوهش حاضر می­توان در مداخلات خانواده محور مربوط به پیشگیری و درمان مصرف مواد مخدر نوجوانان با تأکید بر نظارت والدین و نگرش والدین بر مصرف مواد مخدر استفاده کرد.